Na początek trochę historii Rogal świętomarciński , czyli rogal z nadzieniem z białego maku tradycyjnie przygotowywany jest w Poznaniu i okolicznych obszarach Wielkopolski z okazji Dnia Świętego Marcina – 11 listopada.
Tradycja ta wywodzi się z czasów pogańskich, gdy podczas jesiennego święta składano bogom ofiary z wołów lub w zastępstwie – z ciasta zwijanego w wole rogi. Kościół przejął ten zwyczaj, łącząc go z postacią św. Marcina. Kształt ciasta interpretowano jako nawiązanie do podkowy, którą miał zgubić koń świętego. W Poznaniu tradycja wypieku rogali świętomarcińskich na 11 listopada istniała już w 1860, kiedy to opublikowano w „Dzienniku Poznańskim” najstarszą dziś znaną reklamę rogala świętomarcińskiego. Popularna jest jednak legenda, że tradycja w obecnym kształcie narodziła się w listopadzie 1891. Gdy zbliżał się dzień św. Marcina, proboszcz parafii św. Marcina ks. Jan Lewicki zaapelował do wiernych, aby wzorem patrona zrobili coś dla biednych. Obecny na mszy cukiernik Józef Melzer, który pracował w pobliskiej cukierni, namówił swojego szefa, aby wskrzesić starą tradycję. Bogatsi poznaniacy kupowali smakołyk, a biedni otrzymywali go za darmo. Tyle historii i choć nie mieszkam w Poznaniu uwielbiamy te rogaliki. Może dlatego,że pojawiają się u nas tylko raz w roku .I choć pracę trzeba rozłożyć na dwa dni uważam,że ten raz w roku warto się potrudzić .Polecam do wypróbowania
Składniki na nadzienie:
- 350g białego maku
- 250ml mleka
- 250g orzechów włoskich
- 120g migdałów bez skórki
- 150g suszonej moreli
- 50g śliwki kalifornijskiej
- 50g kandyzowanej skórki pomarańczowej
- 120g marcepanu
- 60g herbatników
- 2 łyżki miodu
- 2 łyżki cukru pudru
- 7 łyżek śmietany kremówki 30%
wykonanie:
- Mak zalać wrzącym mlekiem i odstawić do wystygnięcia.
- Migdały uprażyć chwilę na suchej patelni.
- Morele i śliwki zalać wrzątkiem i odstawić na 15 minut. Odcedzić.
- Mak, migdały, orzechy, morele, skórkę i śliwki zmielić dwukrotnie
- Na koniec mielenia wrzucić herbatniki .
- Marcepan zmiksować z cukrem, miodem i kremówką.
- Wszystko wymieszać bardzo dokładnie.
- 1 szkl letniego mleka
- 30 g świeżych drożdży
- 3 żółtka
- 0,5 łyżeczki ekstraktu z wanilii
- 3,5 szklanki mąki
- 3 łyżki cukru
- szczypta soli
- 50g masła
- 200 g miękkiego masła 82% (do wałkowania)
- Przygotować zaczyn: Do ½ szklanki ciepłego mleka dodać 1 łyżkę cukru i drożdże, dobrze wymieszać i odstawić na około 15 minut w ciepłe miejsce aż zaczyn ruszy.
- Żółtka utrzeć z 2 łyżkami cukru i ekstraktem waniliowym.
- Masło (50g) rozpuścić i przestudzić.
- Mąkę przesiać, dodać szczyptę soli i wymieszać w dużej misce. Dodać zaczyn, pozostałe mleko i żółtka utarte z cukrem .
- Wyrabiać do momentu, aż ciasto będzie sprężyste.
- Na koniec dodać rozpuszczone, ostudzone masło(50g) i wyrabiać jeszcze przez chwilę, aż ciasto wchłonie tłuszcz.
- Wyrobione ciasto włożyć do miski, przykryć folią i wstawić do lodówki na 1 godzinę.
- Schłodzone ciasto przełożyć na stolnicę i rozwałkować na prostokąt ok. 45×25 – tak, aby krótsze strony stanowiły górę i dół.
- 200 g masła dokładnie rozsmarować na cieście lub pokroić w płatki i równo rozłożyć.
- 1/3 ciasta złożyć do góry, następnie złożyć górną część tak, by przykryła te pozostałe – wyjdą trzy warstwy.
- Docisnąć, obrócić o 90º i delikatnie rozwałkować na prostokąt, starać się nie podsypywać maką.
- Złożyć tak jak poprzednio na trzy części i włożyć na kolejną godzinę do lodówki.
- Proces wałkowania i składania powtarzać w sumie 3 razy za każdym razem obracając ciasto i chłodząc je między wałkowaniami przez 1 godzinę.
- Po ostatnim rozwałkowaniu i złożeniu ciasto dobrze zawinąć w folię i włożyć do lodówki ma minimum 5 godzin a najlepiej na na całą noc. Następnego dnia wyjąć ciasto z lodówki na 20 minut przed robieniem rogalików.
- 1 jajko roztrzepane do posmarowania rogali
- 1 szklanka cukru pudru + 1 łyżeczka soku z cytryny + ok 4-6 łyżeczek gorącej wody (dobrze rozetrzeć na lukier).
- posiekane orzechy, migdały i skórka pomarańczowa do posypania
Formowanie rogali:
- Ciasto rozwałkować na grubość 0,5 cm i na prostokąt o wymiarach ok 63 cm x30 (dłuższa część stanowi górę i dół)
- Podzielić je na 12 trójkątów o wymiarach ok 10cmx30cm .
- Rozsmarować nadzienie zostawiając mały margines na wszystkich bokach trójkąta – na postawie trójkąta zostawić około 1,5 cm.
- Brzeg trójkąta naciąć, założyć na masę makową i delikatnie odgiąć na boki a następnie zwinąć rogaliki zawijając rogi pod spód.
- Masa makowa powinna lekko wychodzić i być widoczna.
- Gotowe rogaliki ułożyć na blaszce zostawiając między nimi spore odstępy, przykryć ściereczką kuchenną i pozostawić do wyrośnięcia na 90 minut.
- Piekarnik nagrzać do 180ºC.
- Wyrośnięte rogale posmarować jajkiem roztrzepanym z mlekiem, wstawić do gorącego piekarnika i piec około 20-25 minut, aż się ładnie zarumienią.
- Wyjąć na kratkę i jeszcze lekko ciepłe polukrować a następnie posypać siekanymi orzechami, migdałami i skórką pomarańczową.
Smacznego 🙂